Sommige smaken naar vanille, andere naar bosvruchten: het aroma van Schaarbeekse krieken is zo intens dat je het met niks kan vergelijken. Alleen: het ras is met uitsterven bedreigd.
Daarom lanceren de provincie Vlaams-Brabant en de Hoge Raad van Ambachtelijke Lambiek-bieren (Horal) een oproep voor zaailingen – stekjes – van de zure steenvruchten. ‘We willen onze streekbieren- en producten weer hun authentieke smaak geven’, zegt brouwer Frank Boon van de gelijknamige brouwerij en Horal-voorzitter.
De zeldzame krieken groeien voor alle duidelijkheid niet in Schaarbeek. Ze bloeien in het Pajottenland en de Zennevallei. ‘In de negentiende eeuw werden ze verkocht op de markt in de Brusselse gemeente’, zegt Yves Hendrickx van het Vlaams-Brabantse Proefcentrum Pamel. ‘Toen al wisten de brouwers dat je met die Schaarbeekse krieken het beste bier kon brouwen.’
Maar de bomen met de Schaarbeekse krieken worden zeldzaam. Lambiekbrouwerijen kijken al jaren tegen een tekort aan. ‘In de jaren zestig zijn alle commerciële plantages overgeschakeld op rassen die, in tegenstelling tot de Schaarbeekse variant, makkelijker plukken’, zegt Boon. ‘Ons kriekbier wordt vandaag gebrouwen met rassen die uit Polen en Tsjechië worden geïmporteerd. Hun krieken benaderen de smaak. Maar de echte Schaarbeekse varianten passen beter bij ambachtelijk kriek en lambiekbier.’
De sectorvereniging probeert nu de teelt weer betaalbaar te maken. ‘In plaats van kriekenbomen willen we kriekenstruiken creëren. Die kunnen mechanisch, en dus makkelijker en goedkoper, geoogst worden’, zegt Yves Hendrickx van het Proefcentrum.
Op een proefperceel worden begin maart de eerste stekjes geplant. Maar de initiatiefnemers hebben er meer nodig: 400 tot 500. Hendrickx maakt zich geen zorgen. ‘Veel mensen hebben nog Schaarbeekse krieken in hun tuin staan.’ Hoe meer ‘jonge zaailingen’, hoe beter het materiaal.
Pas over vier jaar kan er geoogst worden. Dat is een goeie zaak, zegt Boon, die de krieken wellicht zal aankopen. ‘De inhoud wordt nog authentieker’, zegt hij. En smaakvoller. ‘Je proeft echt vanille’, zegt Boon. ‘En bosvruchten’, voegt Marcel Vossen eraan toe. Hij is de bedenker van het initiatief. ‘Als de vruchten rijp zijn, krijg je een uniek, intens smaakpalet dat je in geen enkele andere kriek vindt.’
